maandag 8 augustus 2016

Turkse zaakgelastigde levert 'emotioneel bewijs'

Het interview met de Turkse zaakgelastigde van de ambassade in Den Haag dat vandaag verscheen in het AD over de mislukte couppoging in Turkije getuigt van de schrikbarende goedgelovigheid die momenteel zo kenmerkend is voor veel Turken, vooral binnen de AKP.(1) Dat de Gülenbeweging tegen alle waarschijnlijkheid in achter de couppoging zit, daar twijfelt Kurtulus Aykan geen moment aan. Er zijn doden gevallen, de coup was voor iedereen zichtbaar, dus moet de onvermijdbare conclusie zijn dat de genoemde beweging schuldig is. ‘De bewijzen zijn er voor wie ze wil zien’, aldus het hoofd van de ambassade.

Vooralsnog berust de bewijsvoering echter vooral op de bewering van Erdogan en iedereen die hem napraat, want de militaire bevelhebber die als eerste verslag deed van de mislukte coup heeft de beweging niet genoemd. In de VS wachten ze nog steeds met smart op bewijzen om de uitlevering van Gülen mogelijk te maken, maar Aykan heeft geen bewijs nodig.(2) Hij is zoals veel Turken een ‘emotioneel mens’ en dan heb je niet altijd het geduld om op de concrete feiten te wachten, maar moet je stevig optreden. En dat doet Erdogan dan ook. Daar kunnen duizenden militairen, onderwijzers,  journalisten, rechters en wetenschappers over meepraten. 

Volgens Aykan is de Gülenbeweging een organisatie die meer dan veertig jaar lang is geïnfiltreerd in de Turkse democratie. Ze bekleden hoge posities binnen de maatschappij en zijn een staat binnen de staat geworden. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een couppoging die honderden mensen het leven heeft gekost. Een vreemd verhaal, want na veertig jaar effectieve (‘geruisloze’) infiltratie heeft zo’n machtige beweging geen coup meer nodig om aan alle touwtjes te trekken van het overheidsapparaat. Dan zouden ze hun eigen machtsstructuur omverwerpen, met zoiets primitiefs als een slecht geplande militaire actie. De bewering dat de Gülenbeweging al lange tijd op een verborgen manier maatschappelijke invloed probeert te verwerven is niet nieuw en wordt door verschillende Turkije-experts bevestigd, maar dat betekent niet dat een couppoging een logisch middel is voor deze beweging als sluitstuk van veertig jaar stille infiltratie.   

Vooral dat gebrek aan logica is storend als AKP gezinde mensen aan het woord zijn, want het houdt niet op bij één tegenstrijdigheid in het verhaal van de zaakgelastigde. Zo zouden er ook hooggeplaatste stafmedewerkers op de Turkse ambassade in verband gebracht zijn met de Gülenbeweging, ‘getalenteerde mensen met wie hij uitstekend heeft samengewerkt’. Niets wees erop dat zij met staatsondermijnende activiteiten bezig waren, dus voor mensen met gezond verstand zou het een logische reactie zijn om twijfels te hebben bij de geuite beschuldigingen (om niet te hoeven twijfelen aan de eigen mensenkennis en observatievermogen), maar niet voor een in samenzweringsdenken gemarineerde Turkse geest. De schuld van de tot voor kort gewaardeerde collega’s lijkt onmiddellijk vast te staan op grond van de wetenschap dat de Gülenbeweging zoveel talent heeft voor geruisloze infiltratie. Wie zou je dan niet wantrouwen?

Merkwaardig is ook dat de lijstjes die circuleren van Gülenverdachten al niet veel eerder gebruikt zijn voor de arrestatie van deze ‘terroristen’ lang voor de couppoging, als het bewijs voor hun staatsinfiltratie de afgelopen veertig jaar zo overvloedig beschikbaar is. Want de Turken zijn toch niet opeens in juli 2016 wakker geworden, of om wat preciezer te zijn in 2013, toen Erdogan een persoonlijke aanvaring kreeg met Gülen? Volgens Aykan wordt ‘wie veertig jaar infiltreert vroeg of laat door de Turkse diensten opgespoord’, wat ons ofwel moet doen geloven dat die diensten veertig jaar hebben liggen slapen of dat ze niet eerder mochten ingrijpen omdat dit een zekere AKP-leider zo uitkwam toen de politieke verhoudingen nog wat anders lagen. Bovendien was het naar zijn eigen theorieën waarschijnlijker geweest dat de Turkse diensten zelf na veertig jaar voldoende geïnfiltreerd zouden zijn door de Gülenbeweging om niets van ze te vrezen te hebben. Het gaat immers om mensen met ‘hoge maatschappelijke posities’ en het kunnen mensen zijn met wie je dagelijks werkt…
  
Sven Snijer


(1)http://www.ad.nl/dossier-nieuws/wie-gulen-steunt-is-een-terrorist~a1dabde2/

(2)“De Turkse regering heeft de Verenigde Staten formeel verzocht om uitlevering van de Turkse geestelijke leider Fethullah Gülen gevraagd. (…) Gülen had volgens de regering in Ankara de hand in de mislukte staatsgreep van half juli. Daar zou het uitleveringsverzoek echter niet mee te maken hebben. Het zou om andere zaken gaan. Onduidelijk is welke.” http://fd.nl/economie-politiek/1164527/washington-bevestigt-verzoek-ankara-om-uitlevering-gulen

Update: 17 januari 2016


"De beslissing om een staatsgreep te plegen was het gevolg van vrees voor komende zuiveringen", staat in het rapport te lezen. "Het is waarschijnlijk dat een groep officieren, bestaande uit Gülenisten, Kemalisten, tegenstanders van de regeringspartij AK en opportunisten achter de coup zat."